صرع چیست؟
بیماری صرع چهارمین بیماری شایع در جهان و نوعی بیماری مزمن است که در دسته بیماری های مغز و اعصاب جای می گیرد. در کشور ما مبتلایان به این بیماری در حدود یک درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می دهند. از آنجایی که آگاهی کافی نسبت به این بیماری وجود ندارد، مبتلایان دچار هزینه های روانی، اجتماعی، خانوادگی و فردی زیادی را متحمل می شوند.
صرع چگونه ایجاد می شود؟
صرع یا اپی لپسی (epilepsy) مجموعه ای اختلالات عصبی مزمن یا بلند مدت است که تحت حمله صرعی مشخص می شود. این حملات ممکن است بسیار خفیف و یا غیر قابل شناسایی باشند و یا توأم با با لرزش شدید و طولانی مدت.
دلیل به وجود آمدن این بیماری در اکثر موارد نامشخص است اما در برخی افراد به دلیل سرطان مغز، آسیب مغزی، استفاده نادرست از داروها و الکل و … ایجاد می شود. حملات صرعی نیز به دلیل فعالیت سلولی بیش از حد و غیر عادی غشایی در مغز به نام عصب کورتیکال به وجود می آیند.
صرع را نمی توان درمان کرد اما حملات آن را می توان تا حدود 70 درصد کنترل نمود. در واقع حملات در افرادی که با دارو غیر قابل کنترل است، ممکن است با جراحی یا تحریک عصبی و یا تغییر در رژیم غذایی کاهش یابند.
قبل از آنکه علائم این بیماری را ذکر کنیم، باید بگوییم که صرع و تشنج دو مفهوم متفاوت هستند. تشنج یعنی حملاتی که به فرد دست می دهد و صرع نام کلی بیماری است که تشنج می تواند یکی از علائم آن باشد. لازم به ذکر است هر کسی که دچار تشنج می شود لزوما به صرع مبتلا نیست و اگر کسی یک یا دو مرتبه تشنج کرده است بهتر است برای تشخیص صحیح بیماری، به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند.
علائم ایجاد تشنج
در شرایطی که پزشکان متوجه شوند عامل ایجاد تشنج چه چیزی است دیگر از واژه صرع استفاده نمی کنیم. اما در صورتی علت مشخصی برای تشنج مشخص نشود بیماری مذکور، صرع تشخیص داده خواهد شد:
از جمله شرایط به وجود آورنده تشنج که علت مشخصی دارند می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- عفونت های مغزی نخاعی
- تب بالا
- تومورهای مغزی
- کاهش شدید قند خون
- کمبود شدید کلسیم
- سکته مغزی
- کمبود ویتامین B6
- آلزایمر
- ضربه به سر
پزشکان صرع را چگونه تشخیص می دهند؟
پزشک متخصص می تواند با معاینات دقیق، آزمایش خون، تصویربرداری از مغز مانند نوار مغزی، سی تی اسکن و ام آر آی صرع را تشخیص دهد. نوع دیگری از بررسی هم به نام بررسی ویدئویی طولانی مدت هم وجود دارد که در آنهایی انجام می شود که به درمان مقاوم بوده و برای درمان به جراحی نیاز دارند.
درمان صرع
زمانی که پزشک صرع قطعی را تشخیص داد، بهترین درمان را بر اساس نوع بیماری، جنسیت، سن، شغل و شرایط اجتماعی و اقتصادی آغاز می نماید. در اکثر موارد، درمان با دارو شروع می شود. حدود سی درصد از بیماران نیز برای کنترل بیماری به درمان های دو یا سه دارویی نیاز دارند. افرادی نیز که نسبت به دارو مقاوم هستند با درمان هایی نظیر تحریک های الکتریکی در کلینیک های معتبر توانبخشی به گونه ای موثر بهبود می یابند.
در انتها توجه داشته باشید که گرسنگی طولانی مدت، استرس و اضطراب، بی خوابی زیاد، عدم مصرف مایعات، مصرف زیاد الکل می توانند احتمال حملات تشنج را بالا ببرند.